Pierwsza pomoc przedmedyczna
- Przybycie na miejsce zdarzenie i rozpoznanie - ewentualne uznanie zdarzenia za masowe.
- Zabezpieczenie miejsca zdarzenie i ratowników.
- Dotarcie do poszkodowanego
- Wykonanie dostępu do poszkodowanego, realizacja innych czynności ratowniczych
- Udzielenie pierwszej pomocy i przygotowanie do ewakuacji
- Ewakuacja
Przybycie na miejsce zdarzenie i rozpoznanie
Po przybyciu na miejsce zdarzenia wypadkowego w sposób logiczny i bez paniki musisz, sobie odpowiedzieć na szereg pytań, bardzo pomocnych w prawidłowej organizacji akcji ratowniczej:
Po przybyciu na miejsce zdarzenia wypadkowego w sposób logiczny i bez paniki musisz, sobie odpowiedzieć na szereg pytań, bardzo pomocnych w prawidłowej organizacji akcji ratowniczej:
- co się wydarzyło?
- jak do tego doszło?
- czy ofiara jest jedna, czy jest ich więcej?
- czy zagrożenie nadal istnieje?
- czy jest z tobą ktoś, kto może ci pomóc?
- czy powinieneś wezwać pogotowie ratunkowe?
- czy powinieneś wezwać pomoc straż pożarną, policję, pogotowie gazowe, pogotowie energetyczne?
- czy dostępne są środki do udzielania pierwszej pomocy (rękawice jednorazowe, środki opatrunkowe, maseczka ochronna usta-usta, nosze lub inne)?
Zabezpieczenie miejsca zdarzenie i ratowników
W przypadku gdy zaistniałe zdarzenie lub nagła choroba nie wykluczą pewnego prawdopodobieństwa wystąpienia kolejnego wypadku, a więc zagrożenia dla poszkodowanego i ratownika, należy sprawnie, ale bez paniki zabezpieczyć miejsce wypadku. Sposób zabezpieczenia zależy od miejsca i okoliczności, w jakich nastąpił wypadek. Jeżeli miejscem wypadku jest np. hala produkcyjna w zakładzie pracy, należy wyłączyć maszyny, zamknąć copływ gazu, odciąć dopływ sprężonego powietrza, zatrzymać pojazdy transportu wewnętrznego itp. W przypadku zawalenia się konstrukcji i przygniecenia poszkodowanego konieczne jest zabezpieczenie miejsca wypadku, tak aby nie następowało dalsze obsuwanie się części konstrukcji na poszkodowanego i ratowników. Zawsze gdy mamy do czynienia z pracującymi urządzeniami, staramy się je wyłączyć (odłączyć zasilanie, włącznik główny). Jednym z podstawowych elementów prowadzenia działań zabezpieczających jest ograniczenie dostępu osób niebiorących udziału bezpośrednio w akcji.
W przypadku prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej, należy stosować odpowiednią maseczkę zabezpieczającą przed bezpośrednim kontaktem z ustami i wydzielinami poszkodowanego.
Natomiast w przypadku braku profesjonalnej maseczki możemy poradzić sobie poprzez wykorzystanie do izolacji również cienkiego worka foliowego, w którym wycinamy mały otworek jako zabezpieczenie tymczasowe i prowizoryczne przy prowadzeniu sztucznego Oddychania. Przygotowana pomoc przyłożona do ust ratowanego pozwoli na uniknięcie bezpośredniego kontaktu ratownika z ustami poszkodowanego.
W przypadku braku rękawiczek jednorazowych, w celu wyizolowania się przed kontaktem z krwią i wydzielinami poszkodowanego, możemy je zastąpić powszechnie stosowanymi workami foliowymi.
Jeżeli skóra ratownika zetknie się z dużą ilością krwi rannego. należy natychmiast zetrzeć krew, a skórę jak najszybciej umyć.
Ratownicy muszą się starać, żeby krew nie dostała im się do oczu, w przypadku gdy krew zalała oczy ratownika i jest widoczna, należy ją jak najszybciej zmyć. Ryzyko zakażenia przez ślinę podczas sztucznego oddychania metodą usta-usta jest znikome. Jest ono trochę większe, gdy w pobliżu ust poszkodowanego występuje krwawienie. W takiej sytuacji przed rozpoczęciem resuscytacji należy umyć usta poszkodowanego lub rozważyć zastosowanie alternatywnego sposobu prowadzenia sztucznego oddychania metodą usta-nos.
Zgodnie z wytycznymi Grupy Roboczej Rady Ekonomicznej i Społecznej ONZ oraz zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, Międzynarodowej Federacji Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca zaleca się aby każdy kierowca posiadał w samochodzie apteczkę pierwszej pomocy. W wyposażeniu apteczki przede wszystkim powinny się znajdować:
W przypadku gdy zaistniałe zdarzenie lub nagła choroba nie wykluczą pewnego prawdopodobieństwa wystąpienia kolejnego wypadku, a więc zagrożenia dla poszkodowanego i ratownika, należy sprawnie, ale bez paniki zabezpieczyć miejsce wypadku. Sposób zabezpieczenia zależy od miejsca i okoliczności, w jakich nastąpił wypadek. Jeżeli miejscem wypadku jest np. hala produkcyjna w zakładzie pracy, należy wyłączyć maszyny, zamknąć copływ gazu, odciąć dopływ sprężonego powietrza, zatrzymać pojazdy transportu wewnętrznego itp. W przypadku zawalenia się konstrukcji i przygniecenia poszkodowanego konieczne jest zabezpieczenie miejsca wypadku, tak aby nie następowało dalsze obsuwanie się części konstrukcji na poszkodowanego i ratowników. Zawsze gdy mamy do czynienia z pracującymi urządzeniami, staramy się je wyłączyć (odłączyć zasilanie, włącznik główny). Jednym z podstawowych elementów prowadzenia działań zabezpieczających jest ograniczenie dostępu osób niebiorących udziału bezpośrednio w akcji.
- zbliżając się do miejsca wypadku stopniowo zmniejszaj prędkość własnego pojazdu,
zatrzymaj się w bezpiecznej odległości za pojazdem na poboczu drogi, - w swoim pojeżdzie włącz światła awaryjne i skręć koła w kierunku pobocza,
- zabezpiecz miejsce wypadku ustawionym w odpowiedniej odległości trójkątem ostrzegawczym - 30+50 m,
a w przypadku ograniczenia widoczności czy zakrętu nawet 150+300 m, - w porze nocnej wykorzystaj światła własnego samochodu do oświetlenia miejsca prowadzonej akcji,
- wyłącz silnik uszkodzonego pojazdu, wyciągnij kluczyki ze stacyjki, rzuć je na podłogę,
- do zabezpieczenia drogi o dużym natężeniu ruchu lub skrzyżowania potrzeba jest więcej osób,
np. do kierowania na objazdy . - czy powinieneś wezwać pomoc straż pożarną, policję, pogotowie gazowe, pogotowie energetyczne?
- czy dostępne są środki do udzielania pierwszej pomocy, które powinny znajdować się w apteczce pierwszej pomocy
W przypadku prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej, należy stosować odpowiednią maseczkę zabezpieczającą przed bezpośrednim kontaktem z ustami i wydzielinami poszkodowanego.
Natomiast w przypadku braku profesjonalnej maseczki możemy poradzić sobie poprzez wykorzystanie do izolacji również cienkiego worka foliowego, w którym wycinamy mały otworek jako zabezpieczenie tymczasowe i prowizoryczne przy prowadzeniu sztucznego Oddychania. Przygotowana pomoc przyłożona do ust ratowanego pozwoli na uniknięcie bezpośredniego kontaktu ratownika z ustami poszkodowanego.
W przypadku braku rękawiczek jednorazowych, w celu wyizolowania się przed kontaktem z krwią i wydzielinami poszkodowanego, możemy je zastąpić powszechnie stosowanymi workami foliowymi.
Jeżeli skóra ratownika zetknie się z dużą ilością krwi rannego. należy natychmiast zetrzeć krew, a skórę jak najszybciej umyć.
Ratownicy muszą się starać, żeby krew nie dostała im się do oczu, w przypadku gdy krew zalała oczy ratownika i jest widoczna, należy ją jak najszybciej zmyć. Ryzyko zakażenia przez ślinę podczas sztucznego oddychania metodą usta-usta jest znikome. Jest ono trochę większe, gdy w pobliżu ust poszkodowanego występuje krwawienie. W takiej sytuacji przed rozpoczęciem resuscytacji należy umyć usta poszkodowanego lub rozważyć zastosowanie alternatywnego sposobu prowadzenia sztucznego oddychania metodą usta-nos.
Zgodnie z wytycznymi Grupy Roboczej Rady Ekonomicznej i Społecznej ONZ oraz zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, Międzynarodowej Federacji Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca zaleca się aby każdy kierowca posiadał w samochodzie apteczkę pierwszej pomocy. W wyposażeniu apteczki przede wszystkim powinny się znajdować:
- gotowe opatrunki w różnych rozmiarach (co najmniej po 1 szt. w każdym rozmiarze)
- 6 szt. okładów na rany 10x10 cm
- bandaże muślinowe, elastyczne (co najmniej 3 szt. o różnej długości)
- trójkątne ręczniki, białe - do mocowania itd. (zalecane 4 szt.)
- 1 ręcznik opatrunkowy, metalizowany, 40x60 cm, wykorzystywany przy rozległych poparzeniach/ranach
- 3 plastry z opatrunkami, 10x6 cm
- 1 plaster na szpulce 5 mx2,5 cm służący do mocowania okładów
- 1 folia ratunkowa, srebrna lub złota - zapewniająca ochronę przed zimnem i utrzymująca ciepło (szok)
- 1 nożyczki nadające się również do przecinania pasów
- 1 ręcznik do sztucznego oddychania - w celu ratowania metodą usta-usta
- 6 rękawiczek gumowych
- 1 instrukcja postępowania w przypadkach pierwszej pomocy (z przewagą grafiki nad tekstem)
- wykaz telefonicznych numerów alarmowych
Dotarcie do poszkodowanego
Przystępując do organizacji akcji ratowniczej czynności na miejscu zdarzenia należy wykonywać szybko i zdecydowanie. Muszą one być jednak decyzjami rozważnymi, opartymi na zimnej kalkulacji własnego bezpieczeństwa i osób prowadzących akcję. Przed przystąpieniem do działań ratowniczych należy:
Przystępując do organizacji akcji ratowniczej czynności na miejscu zdarzenia należy wykonywać szybko i zdecydowanie. Muszą one być jednak decyzjami rozważnymi, opartymi na zimnej kalkulacji własnego bezpieczeństwa i osób prowadzących akcję. Przed przystąpieniem do działań ratowniczych należy:
- usunąć źródło zagrożenia,
- decyzję o ewakuacji i przenoszeniu podejmować tylko wtedy, kiedy jest ona absolutnie konieczna,
- ratownik musi jak najszybciej ocenić, czy poszkodowanemu grozi śmierć czy jego stan może się pogorszyć, a więc ocenić:
- czy jest przytomny? (jeśli nie, to)
- czy nie ma ciała obcego w drogach oddechowych?
- czy oddycha?
- czy ma zachowane tętno? (tętnice szyjne i udowe)
- czy nie nastąpiło nagłe zatrzymanie krążenia?
- czy nie ma silnego krwawienia?
- czy nie wystąpił wstrząs?
Udzielenie pierwszej pomocy i przygotowanie do ewakuacji
W przypadku negatywnej oceny dotyczącej zatrzymania podstawowych funkcji życiowych należy:
W przypadku negatywnej oceny dotyczącej zatrzymania podstawowych funkcji życiowych należy:
- udrożnić drogi oddechowe (odgięcie głowy do tyłu, usunięcie ciał obcych zalegających w jamie ustnej, zastosowanie rękoczynu potrójnego w wypadkach komu¬nikacyjnych i nad wodą),
- wprowadzić pośredni masaż serca (30 uciśnięć klatki piersiowej),
- sztuczne oddychanie metodą usta-usta lub usta-nos (2 wdechy ratownicze),
- w przypadku silnego krwawienia należy tamowanie połączyć z silnym uciskiem powyżej zranienia,
- w przypadku wstrząsu zastosuj odpowiednie ułożenie poszkodowanego,
- poproś kogoś (jeśli to możliwe), żeby zadzwonił po karetkę pogotowia,
- ratownik powinien zostać z poszkodowanym i czuwać nad jego parametrami życiowymi (oddechem i tętnem),
- przytomnego poszkodowanego staraj się uspokoić, rozmawiać z nim, pocieszać,
- przykryj poszkodowanego kocem, folią lub płaszczem (zapobiegnie to rozwinięciu wstrząsu z powodu hipotermii,
- za wszelką cenę bądź spokojny, pocieszaj poszkodowanego, że wkrótce będzie pod fachową opieką.
Ewakuacja
Ewakuowanie poszkodowanego z miejsca zdarzenia wypadkowego możemy wykonać wtedy, gdy nie można liczyć na natychmiastową pomoc medyczną lub gdy istnieje bezpośrednie zagrożenie życia ofiary wypadku.
Takimi przykładowymi sytuacjami mogą być wypadki:
Ratownik podczas przenoszenia poszkodowanego musi chronić swoje ciało przed niebezpiecznymi urazami w okolicy kręgosłupa stosując szereg zasad:
Podczas oczekiwania na pomoc specjalistyczną bardzo ważne jest odpowiednie ułożenie poszkodowanego w zależności od tego, jakie obrażenie zostało rozpoznane i ocenione przez ratownika.
Ewakuowanie poszkodowanego z miejsca zdarzenia wypadkowego możemy wykonać wtedy, gdy nie można liczyć na natychmiastową pomoc medyczną lub gdy istnieje bezpośrednie zagrożenie życia ofiary wypadku.
Takimi przykładowymi sytuacjami mogą być wypadki:
- na ruchliwej drodze, której nie można zamknąć,
- w budynku zagrożonym pożarem, zawaleniem,
- w budynku, w którym wydobywa się gaz lub trujące spaliny.
- liczba pomocników
- rozmiary i waga rannego,
- odległość od miejsca wypadku,
- rodzaj terenu, po którym należy go nieść,
- rodzaj i stopień obrażeń,
- sprzęt i środki, jakimi dysponuje ratownik.
Ratownik podczas przenoszenia poszkodowanego musi chronić swoje ciało przed niebezpiecznymi urazami w okolicy kręgosłupa stosując szereg zasad:
- po zbliżeniu się do poszkodowanego stanąć w wygodnym rozkroku, aby zapewnić sobie stabilną postawę,
- ukucnąć przy poszkodowanym, nie zginając pleców,
- chwytać poszkodowanego mocno całymi dłońmi,
- podnosić poszkodowanego prostując nogi i nie zginając pleców,
- jeśli poszkodowany zaczyna się usuwać, pozwól mu zsunąć się łagodnie na podłoże, szybka próba powstrzymania upadku grozi twoją kontuzją,
- nie próbuj przenosić zbyt wielkiego ciężaru sam, im więcej osób do przenoszenia, tym mniejsze szanse na obrażenia u poszkodowanego i ratowników.
Podczas oczekiwania na pomoc specjalistyczną bardzo ważne jest odpowiednie ułożenie poszkodowanego w zależności od tego, jakie obrażenie zostało rozpoznane i ocenione przez ratownika.